Ariadna: mity

Baza Ariadna

Czym jest baza Ariadna? 

Baza zawiera polskie tłumaczenia najważniejszych antycznych podręczników (greckich i łacińskich) zawierających uporządkowane opisy mitów antycznych, a także inne antyczne teksty literackie zawierające materiał mityczny. 

Dlaczego Ariadna? 

Nazwy „Ariadna” użyliśmy świadomie, gdyż córka Minosa powszechnie kojarzona jest z opowieścią o nici, która miała pozwolić Tezeuszowi wyjść z labiryntu. Tak, jak to wsparcie mityczne służyło uratowaniu herosa, tak nasza baza ma bezpiecznie poprowadzić Was przez gąszcz opowieści, wersji i wariantów obecnych w źródłach antycznych.  
Mocną stroną naszej bazy jest uwypuklanie wersji lokalnych, antycznych racjonalizacji, a także różnic w zachowanych opowieściach mitycznych i wyjaśnianie czasu, kontekstu ich powstania i specyfiki. Grecy bowiem nie tylko mity opowiadali, ale także je interpretowali. A do tego, w wersjach i wyjaśnieniach różnili się znacząco, co do dziś stanowi dla nas wyzwanie. W różnorodności tkwi jednak moc i piękno, które chcemy wam pokazać wyraźniej, niż czyniono to dotychczas. Nasze wprowadzenia i wyjaśnienia oparte są na wieloletnich badaniach własnych i na znajomości obszernej literatury przedmiotu. 

 Jak korzystać z bazy? 

Z dostępnych w bazie tłumaczeń tekstów antycznych można korzystać na kilka sposobów. Po pierwsze można czytać Apollodora, Hyginusa i innych autorów w całości, opowieść po opowieści wraz z komentarzami, w które zaopatrzony jest każdy tekst. Po drugie można posłużyć się opisem struktury Biblioteki Apollodora i listą Opowiastek Hyginusa. Po trzecie, „Indeks postaci mitycznych” pozwala znaleźć daną postać (np. Heraklesa, Dionizosa) i sprawdzić, gdzie znajdują się passusy zawierające opowieść o tej postaci czy wzmianki imienia. Każda podstrona z utworem antycznym zawiera także wprowadzenie do autora i jego dzieła lub zawiera odsyłacz do takich haseł. 

Wyjaśnienia do komentarza

 W wypadku obszernego materiału mitograficznego niemożliwe jest opatrzenie go komentarzem, który zawierałby objaśnienie wszystkich aspektów mitycznych fabuł, analizę ich pierwotnego znaczenia i pochodzenia, powiązań literackich czy kontekstu kulturowego. Dodatkowo, każdy odbiorca będzie tu szukać innych informacji. Filolog klasyczny wszystkich poświadczeń mitu, humanista analogii, przykładów recepcji, uczeń prostego wprowadzenia, a niejeden Czytelnik obecności mitów we współczesnej popkulturze.

Stąd decyzja o podziale komentarza na 4 części, zawierające różne poziomy wtajemniczenia i wiedzy o micie. Po pierwsze każda opowieść musi zawierać 1) podstawowe wprowadzenie. Jako podstawową przyjęto zasadę, aby w takim komentarzu umieszczać krótkie wyjaśnienie każdej opowieści, które pozwoli orientować się w fabule i szerszej treści mitu. Stając przed trudnym wyborem, jakie zagadnienia tłumaczyć bardziej szczegółowo, a jakie pozostawić bez objaśnień, staramy się wyjaśniać wątki mniej znane, przy tych łatwiejszych do identyfikacji zachęcając Czytelnika do aktywnej lektury. 

Po drugie, potrzebny jest 2) komentarz poszerzony i erudycyjny. Oznacza to podjęcie próby umieszczenia w wolnym dostępie w miarę możliwości kompletnego zestawu odsyłaczy do innych poświadczeń mitu  (w układzie chronologiczno-problemowym). Jednak na początek zostaną tam umieszczone świadectwa:

a) najwcześniejsze (np. Homera, Hezjoda, a ponadto wczesnych mitografów);

b) najważniejsze, tj. te o największym wpływie na literaturę i kulturę (tragicy ateńscy, wielcy rzymscy poeci, jak Wergiliusz i Owidiusz);

c) mitograficzne, czyli pochodzące z innych, zachowanych dzieł mitograficznych, a zwłaszcza Hyginusa i Diodora Sycylijskiego (księga 4.).

Dzięki wersji internetowej nie jest to jednak praca zamknięta, ale work in progres. Ta część komentarza będzie także zaopatrzona w odsyłacze bibliograficzne.

 Po trzecie, uznaliśmy, że ważnym aspektem powinna być niedoceniana dotychczas 3) ikonografia antyczna.

 Ostatnim aspektem komentarza będzie 4) recepcja, ze szczególnym uwzględnieniem obecności mitu w sztuce, grach komputerowych, filmie, a także oddzielnie rola mitu antycznego w kulturze polskiej.